Σήμερα λήγει η αρχική, διερευνητική φάση της διαδικασίας για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, στο πλαίσιο του market test της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Comp), το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει.

Ειδικότερα, στο πλαίσιο του market test της DG Comp, που βρίσκεται σε εξέλιξη, οι πιθανοί επενδυτές έχουν προθεσμία έως και σήμερα Πέμπτη, προκειμένου να απαντήσουν σε σχετικό ερωτηματολόγιο που τους εστάλη, ώστε να γίνει μια πρώτη διερεύνηση του ενδιαφέροντος και των προθέσεών τους. Αναμένεται να ακολουθήσει η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

Έχουν κληθεί περίπου 40 εταιρείες εντός κι εκτός εθνικών συνόρων: από την Κίνα (7 εταιρείες μεταξύ των οποίων οι CMEC, China Energy, Spic, Shanghai Energy), τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία κ.λπ., αλλά και από την Ευρώπη, καθώς και από την Ελλάδα ηλεκτροπαραγωγοί και ενεργοβόρες βιομηχανίες.

Υψηλόβαθμα στελέχη της ΔΕΗ εκτιμούν ότι υπάρχει πεδίο για τους επενδυτές, καθώς τους συμφέρει η απόκτηση μονάδων γιατί θα είναι πραγματικά φθηνή η παραγωγή, ακόμα και με τα πιο αυστηρά σενάρια για τους ρύπους (με υψηλές τιμές έως και 25-30 ευρώ). Σημείωσαν δε ότι οι μονάδες της Μεγαλόπολης δεν χρειάζονται επενδύσεις, καθώς η τρίτη τελειώνει το 2025 και η τέταρτη το 2033, λόγω της εξάντλησης του λιγνίτη. Σημειώνεται ότι οι δύο μονάδες της Μεγαλόπολης θα διατεθούν μαζί, ως «πακέτο» λόγω και των κοινών λιγνιτωρυχείων.

Εξάλλου, συνέδεσαν τις εξελίξεις στην αποεπένδυση της λιγνιτικής παραγωγής και με το θέμα της προσφοράς τμήματος του πελατολογίου της ΔΕΗ στην αγορά, λέγοντας χαρακτηριστικά «να δούμε τι θα δείξει η αποεπένδυση, καθώς, για παράδειγμα, ίσως είναι πιο συμφέρουσα αν συμπεριλάβει και πελάτες».

Για τις δε συζητήσεις που γίνονται το τελευταίο διάστημα γύρω από το Αμύνταιο, που είναι εκτός «καλαθιού» αποεπένδυσης, τα ίδια στελέχη ανέφεραν ότι θα χρειαστούν περίπου 100 εκατ. για αναβάθμιση των μονάδων του σταθμού, που θα δώσουν ακόμα 14-15 χρόνια λειτουργίας, μετά το 2022.

Τα πέντε σημεία για την επιτυχία της πώλησης

Από τη διευθέτηση και οριστική επίλυση πέντε κρίσιμων εκκρεμοτήτων «περνά» η επιτυχής ολοκλήρωση του διαγωνισμού για τη διάθεση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, προκειμένου να είναι ξεκάθαρο το τοπίο για τους υποψήφιους επενδυτές.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη της ΔΕΗ, μέχρι να «βγει στον αέρα» ο σχετικός διαγωνισμός -1η Ιουλίου- για τις δύο μονάδες της Μεγαλόπολης, τη μια της Μελίτης και την άδεια για την κατασκευή δεύτερης μονάδας στον ίδιο σταθμό, είναι αναγκαίο να ξεκαθαριστούν ορισμένα βασικά ζητήματα και συγκεκριμένα:

-Να καταλήξει ο εθνικός ενεργειακός προγραμματισμός, ώστε να είναι σαφώς καθορισμένο το ποσοστό του λιγνίτη που θα περιλαμβάνεται στο ενεργειακό μίγμα, κάτι που πρέπει να έχει αποσπάσει και την έγκριση της ΕΕ.
-Να αποσαφηνιστεί τι θα γίνει με τον μηχανισμό ευελιξίας (τα γνωστά ως ΑΔΙ), προκειμένου οι επενδυτές να ξέρουν το σύστημα πληρωμών για τη διαθέσιμη δυναμικότητα της παραγωγής (capacity payments).
-Να αρθούν οι εκκρεμότητες ως προς τα λιγνιτωρυχεία, όπως η περίπτωση του ορυχείου της Βεύης που αναμένεται να επαναπροκηρυχθεί η παραχώρησή του.
-Να υπάρξει σαφής εικόνα του νέου μοντέλου της αγοράς ηλεκτρισμού, το γνωστό target model, με ποιους όρους θα λειτουργήσει καθώς θεωρείται απαραίτητο να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συνεργασίες με την περιφερειακή αγορά.
-Να διευθετηθούν οι εκκρεμότητες ως προς τις εγκρίσεις των σχετικών αδειών για περιβαλλοντικούς όρους κτλ ώστε να μην υπάρχουν «εκπλήξεις» (προσφυγές).

Χωρίς εμμονές

Επισημαίνεται, πάντως, ότι ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκης μιλώντας στο πλαίσιο της υπογραφής δανειακής σύμβασης με την ΕΤΕπ για έργα ΑΠΕ της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, ξεκαθάρισε πως «το γεγονός ότι αναπτύσσουμε και με μονοπωλιακό τρόπο και εκμεταλλευόμαστε τον λιγνίτη δεν σημαίνει κανενός είδους εμμονή ή μονομερή προσήλωση σε αυτό το καύσιμο. Είναι κάτι αναγκαίο για τη χώρα όχι για τη ΔΕΗ, η οποία επιτελεί στην ουσία ένα εθνικό καθήκον».

Ο ίδιος σημείωσε χαρακτηριστικά ότι η ενέργεια μπορεί μεν να είναι αντικείμενο επενδύσεων και επιχειρηματικής δραστηριότητας, «όμως δεν μπορεί να είναι αντικείμενο κερδοσκοπίας και δεν μπορεί να είναι μόνο επενδύσεις προσανατολισμένες στο γρήγορο και το εύκολο κέρδος, πράγμα το οποίο το πληρώνουμε και σαν επιχείρηση εμείς, αλλά κυρίως οι καταναλωτές και η εθνική οικονομία».

Κατέστησε σαφές ότι οι επενδύσεις που έκανε η ΔΕΗ στον λιγνίτη έχουν φτάσει πια στα όρια τους σημειώνοντας ότι «η Πτολεμαΐδα 5 είναι η τελευταία μεγάλη επένδυση που κάνουμε για τον λιγνίτη». Γι’ αυτό, πρόσθεσε, η αποεπένδυση πρέπει να γίνει με τους καλύτερους δυνατούς όρους κι αυτό θα προσπαθήσουμε. Πρέπει να επιτύχει γιατί αυτό εκτός των άλλων θα σημάνει και επένδυση στη λιγνιτική παραγωγή στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στη Φλώρινα», ώστε η χώρα να διαθέτει ένα μίνιμουμ λιγνιτικής παραγωγής, παράλληλα βέβαια με την εκπλήρωση των στόχων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2030, που ήδη η ΔΕΗ κινείται στην κατεύθυνση αυτή.

Η πολύ ενεργός εμπλοκή, πια, του ομίλου ΔΕΗ στις ΑΠΕ, ανέφερε, θα δώσει μια νέα δυναμική και θα διαμορφώσει τις ορθότερες κατά το δυνατόν συνθήκες ανάπτυξης των ΑΠΕ στη χώρα μας, «χωρίς επανάληψη των λαθών του παρελθόντος, λάθη τα οποία πληρώνουμε ακόμα και σήμερα».