Ανοδικά κινήθηκαν οι λιανικές πωλήσεις ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών οικιακών συσκευών την περίοδο 2017-2020 ύστερα από αρκετά χρόνια πτωτικής πορείας. Οι τελευταίες μεταβολές και προοπτικές εξέλιξης του συγκεκριμένου κλάδου παρουσιάζονται στην κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP ΑΕ.

Στην εγχώρια αγορά του λιανικού εμπορίου ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών οικιακών συσκευών είχε ήδη γίνει διείσδυση μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων του διεθνούς εμπορίου. Τα δίκτυα των οργανωμένων μεγάλων αλυσίδων καταστημάτων διευρύνθηκαν με έντονο ρυθμό την τελευταία εικοσαετία. Ωστόσο, η βαθειά ύφεση που επικράτησε τα τελευταία έτη, οδήγησε σε διακοπή λειτουργίας αρκετών παραδοσιακών αλυσίδων, ενώ οι μεγάλες αλυσίδες που παρέμειναν στην αγορά προχωρήσαν τα τελευταία χρόνια, στα πλαίσια του εξορθολογισμού των δαπανών τους και της γενικότερης εταιρικής αναδιάρθρωσης, σε συγχωνεύσεις καταστημάτων και συρρίκνωση του δικτύου τους. Επίσης, μεγάλες αλλαγές σημειώθηκαν και στην πλευρά των αγοραστικών ομίλων και των δικτύων τους.

Πρόσφατες σημαντικές εξελίξεις στον κλάδο ήταν η επέκταση μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών στην εμπορία ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, καθώς επίσης και η αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων του κλάδου.

Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του εξεταζόμενου κλάδου είναι ιδιαίτερα έντονος. Τόσο η συμπίεση του περιθωρίου κέρδους, όσο και ο «πόλεμος τιμών», σε συνδυασμό με την πολιτική των διευκολύνσεων και προσφορών, είχαν σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω όξυνση του ανταγωνιστικού κλίματος.

Η ζήτηση για τα εξεταζόμενα προϊόντα προέρχεται κατά κύριο λόγο από τρεις βασικές παραμέτρους: την αντικατάσταση λόγω βλαβών και παλαιότητας, τη δημιουργία νέων νοικοκυριών και την εμφάνιση προϊόντων που ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες.  Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη ζήτηση ηλεκτρικών οικιακών συσκευών είναι ο ρυθμός προσθήκης νέων κατοικιών.

H Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών Κλαδικών Μελετών της ICAP επισημαίνει ότι το μέγεθος της αγοράς των αλυσίδων καταστημάτων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών οικιακών συσκευών κινήθηκε καθοδικά το χρονικό διάστημα 2009-2016 (ως αποτέλεσμα της ραγδαίας επιδείνωσης της εγχώριας οικονομίας και της συρρίκνωσης του εισοδήματος των καταναλωτών), καταγράφοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης της τάξης του 6% τη συγκεκριμένη περίοδο. Ανάκαμψη της αγοράς καταγράφεται την περίοδο 2017-2019 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης περίπου 6%. Για το 2020 η πανδημία του Covid-19 είχε ως αποτέλεσμα να ανακοπεί ο ρυθμός αύξησης της εν λόγω αγοράς σε σχέση με το 2019. Η πτώση των πωλήσεων των φυσικών καταστημάτων (μετά την εμφάνιση της πανδημίας) καλύφθηκε σε σημαντικό βαθμό από την εκρηκτική αύξηση της διείσδυσης του ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce). Οι ηλεκτρονικές πωλήσεις του κλάδου καταγράφουν ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια, το μερίδιο των οποίων από το 5% περίπου το 2016 εκτιμάται στο 18% το 2020.

Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Manager Οικονομικών Μελετών της ICAP και σχετικά με τη σύνθεση των πωλήσεων των αλυσίδων του κλάδου, η εξεταζόμενη αγορά το 2020 αφορούσε κυρίως Λευκές Συσκευές και Κλιματιστικά σε ποσοστό 35% και ακολουθεί ο εξοπλισμός Σταθερής – Κινητής Τηλεφωνίας  και Πληροφορικής με μερίδιο περίπου 30%. Οι Συσκευές Ήχου και Εικόνας κατέλαβαν ποσοστό της τάξης του 18%, οι Μικροσυσκευές μερίδιο 13%, ενώ η συμμετοχή των λοιπών προϊόντων εκτιμάται στο υπόλοιπο 4%. Η πανδημία του κορωνοϊού είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση πωλήσεων για το εξοπλισμό κινητής τηλεφωνίας και πληροφορικής.  

Στα πλαίσια της μελέτης συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός επιχειρήσεων του κλάδου βάσει δείγματος ιδιωτικών εταιρειών εκμετάλλευσης αλυσίδων, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμοι ισολογισμοί για την πενταετία 2015-2019. Το σύνολο του ενεργητικού των επιχειρήσεων εμφάνισε σωρευτική αύξηση κατά 55% την εξεταζόμενη περίοδο, ενώ τα ίδια κεφάλαια αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 9,6%. Οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις αυξήθηκαν σημαντικά την ίδια περίοδο (σωρευτική αύξηση 423%), ενώ αρκετά μικρότερη ήταν η αύξηση για τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (25,7%).

Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών εκμετάλλευσης αλυσίδων καταστημάτων ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών συσκευών κατέγραψαν σωρευτική αύξηση κατά 25,1% την πενταετία 2015-2019. Το μικτό κέρδος ενισχύθηκε (κατά 21,3%) την ίδια περίοδο, ενώ σημαντικότατη ήταν και η αύξηση για το λειτουργικό αποτέλεσμα. Τέλος, κέρδη (προ φόρου) καταγράφονται την πενταετία 2015-2019.

Το περιθώριο μικτού κέρδους για το σύνολο των εταιρειών του δείγματος δεν μεταβλήθηκε σημαντικά κατά την περίοδο 20162019, ενώ το μέσο περιθώριο EBITDA των εξεταζόμενων εταιρειών του κλάδου λαμβάνει θετικό πρόσημο από το 2016.