Σε ενάμιση με δύο μήνες αναμένουν οι τράπεζες να γνωρίζουν την πορεία των δανείων που τέθηκαν σε καθεστώς αναστολών, επιδοτήσεων και ρυθμίσεων λόγω της πανδημίας, σύμφωνα με πληροφορίες από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Πρόκειται για ένα απόθεμα δανείων που ξεπερνά τα 33 δισ. ευρώ και η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι η νέα γενιά "κόκκινων" δανείων θα ανέλθει σε περίπου 10 δισ. ευρώ.

Σε σχέση με το θέμα αυτό, κοινοτικές πηγές πιστεύουν ότι το ποσό αυτό ίσως ξεπεραστεί κυρίως από την καθυστέρηση στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2021 εξαιτίας του δεύτερου κύματος της πανδημίας.

Οι αρμόδιες αρχές βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τις τράπεζες προκειμένου να παρακολουθούν την εξέλιξη των δανείων ύψους 33 δισ. διότι θεωρούνται η βασική πηγή της δημιουργίας νέων "κόκκινων" δανείων. Στόχος τους η έγκαιρη παρέμβαση με παράλληλη στήριξη των δανειοληπτών και των τραπεζών, στο πλαίσιο των κανόνων εποπτείας της ΕΚΤ/SSM και της ΕΕ. Εξάλλου, στο τελευταίο Eurogroup, η τεχνική ομάδα της Κομισιόν πρότεινε να μην αποσυρθούν τα μέτρα στήριξης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων ρευστότητας από την ΕΚΤ. Το μόλις 6 σελίδων τεχνικό σημείωμα, για την Ελλάδα συνιστούσε επίσης συνέχιση της μείωσης των "κόκκινων" δανείων και της στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα, ενίσχυση της δημοσιονομικής πολιτικής και της αγοράς εργασίας.

Το μεγαλύτερο μέρος των δανείων 33 δισ. που θεωρείται ως κύρια εστία για τη δημιουργία της νέας γενιάς "κόκκινων" δανείων αποτελείται κυρίως από τα δάνεια σε μορατόρια (αναστολές δόσεων) που ανέρχονται σε περίπου 20 δισ. ευρώ. Οι αναστολές αυτές έχουν λήξει για τα περισσότερα δάνεια καθώς το πρόγραμμα ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο και είχε εννεάμηνη διάρκεια για κάθε δάνειο/δανειολήπτη χωρίς δικαίωμα επέκτασης. Έτσι, παρά τις παρατάσεις που αφορούσαν μόνο νέες αιτήσεις μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2021, ο μεγάλος όγκος των δανείων υπό αναστολή έχει αρχίσει ήδη να επανέρχεται στο 100% της μηνιαίας δόσης, δηλαδή στα προ Απριλίου 2020 επίπεδα. Για το λόγο αυτό, ορισμένες τράπεζες δημιούργησαν ειδικά προγράμματα σταδιακής επαναφοράς παράλληλα με τα πάγια και εξατομικευμένα προγράμματα ρυθμίσεων δανείων που διαθέτουν όλα τα πιστωτικά ιδρύματα. Αυτό έγινε προκειμένου να περιορίσουν τα νέα "κόκκινα" δάνεια, καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας ενέτεινε την αβεβαιότητα και καθυστερεί την ανάκαμψη.

Επίσης, εξετάστηκε η ιστορικότητα των δανείων που ρυθμίζονται και σε πόσο διάστημα και πόσα αρχίζουν πάλι να μετατρέπονται από "πράσινα” σε "κόκκινα”. Ο ιστορικός μέσος όρος καταλήγει στην εκτίμηση ότι ένα στα τρία δάνεια που ρυθμίστηκαν θα αρχίζει σταδιακά να "κοκκινίζει" ύστερα από περίπου δύο μήνες από τη λήξη του μορατορίου ή της όποιας άλλης ευνοϊκής ρύθμισης, λαμβάνοντας υπόψη και την επιδείνωση λόγω της πανδημίας.

Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει καταγράψει αναλυτικά τη συμπεριφορά των ρυθμισμένων δανείων. Τον Σεπτέμβριο του 2020 (έληγε η πρώτη προθεσμία για το πρόγραμμα "Γέφυρα” με την εννεάμηνη επιδότηση, ενώ για άλλες ρυθμίσεις ήταν όρος ένα δάνειο να μην ήταν κόκκινο πριν από αυτή την ημερομηνία), το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων που συνδέονταν με ρυθμίσεις ανερχόταν σε 20,7 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 35,2% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η ΤτΕ, το σύνολο των δανείων στα οποία έχουν εφαρμοστεί ρυθμίσεις, δηλαδή συμπεριλαμβανομένων εκείνων τα οποία εξυπηρετούνται κανονικά ανέρχεται σε 33 δισ. ευρώ περίπου. Στο σημείο αυτό επισημαίνει ότι υψηλό ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης εμφάνισαν και πάλι καθυστέρηση μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης.

Ειδικότερα:

-Σε ένα τρίμηνο μετά τη ρύθμιση, η καθυστέρηση εμφανίζεται στο 20,9% των μακροχρόνιων ρυθμίσεων και στο 59,4% των βραχυχρόνιων ρυθμίσεων.

-Σε έναν χρόνο από τη ρύθμιση, η καθυστέρηση εμφανίζεται στο 35,1% των μακροχρόνιων ρυθμίσεων και στο 82,2% των βραχυπρόθεσμων. Δηλαδή, εντός του 2021 αναμένεται ότι θα κοκκινήσουν 8 στα 10 δάνεια που έλαβαν κάποια βραχυπρόθεσμη διευθέτηση.

Έτσι, η Τράπεζα της Ελλάδος πιστεύει ότι δεδομένης της επίδρασης της πανδημίας, εκτιμάται ότι σημαντικό ποσοστό από τα δάνεια αυτά θα καταγραφεί ως μη εξυπηρετούμενο κατά τη διάρκεια του 2021. Όμως, αυτό δεν θα γίνει σε μία μέρα, αλλά θα υπάρξει μια κατανομή ανάλογα με το χρόνο έναρξης της κάθε ρύθμισης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αρμόδιες αρχές και οι τράπεζες παρακολουθούν στενά την "ωρίμανση” κυρίως αυτών των δανείων ώστε να δουν το πώς θα παρέμβουν ύστερα από δύο μήνες, δηλαδή όταν αναμένεται σταδιακά να εμφανίζονται τα κόκκινα δάνεια νέας γενιάς.

Πηγή: Capital, του Λεωνίδα Στεργίου