Με βάση τις κατευθυντήριες, μη δεσμευτικές γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, ανοίγει ο δημόσιος διάλογος για τη δημιουργία εθνικών εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (AMCs), δηλαδή bad bank.

Γράφει η ΤΡΑΠΕΖΟκόμος

Στην Ελλάδα, η πρόταση για δημιουργία bad bank δεν είναι καινούργια, ήταν κατατεθειμένη από τον ΣΥΡΙΖΑ ήδη από το 2014, αλλά απορρίπτονταν από εγχώριους παράγοντες και από τους δανειστές μας που επικαλούντο διάφορους λόγους που στη βάση τους ήταν …προσχηματικοί. Η βασική διαφωνία ωστόσο, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες ήταν ανάμεσα στο ΔΝΤ – που τασσόταν υπέρ της δημιουργίας bad bank – και των Ευρωπαίων (βλέπε Σόιμπλε).

Η ελληνική πρόταση μάλιστα για bad bank ήταν ενταγμένη στο συνολικό σχέδιο για την διαχείριση του ιδιωτικού χρέους που αφορούσε τα χρέη και του Δημοσίου. Μετά κόπων, διαπραγματεύσεων και ολονυχτιών στο Hilton, φτάσαμε στον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, στην αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη (νόμος Σταθάκη) και στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και τώρα ανοίγει η συζήτηση για την bad bank, που φαίνεται να αποτελεί «ανάγκη» όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες που πρέπει να διαχειριστούν μεγάλο όγκο «κόκκινων δανείων».

Στην πρόσφατη γενική συνέλευση της Τράπεζας της Ελλάδος, ο Γιάννης Στουρνάρας, που γνωρίζει τις συζητήσεις που γίνονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί ένας ή και περισσότεροι κεντρικοί φορείς (ΑΜCs). Ταυτόχρονα όμως ζήτησε να μην υπάρχει εφησυχασμός από τις τράπεζες καθώς πρέπει να πετύχουν τους ήδη συμφωνημένους με τον SSM στόχους για μείωση των «κόκκινων» δανείων μέχρι το 2019.

Εμμέσως πλην σαφώς, αυτό που αφήνουν όλοι να εννοηθεί είναι οι τράπεζες πρέπει πρώτα να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια στα 64 δις. ευρώ μέχρι το 2019 και μετά βλέπουμε για bad bank . Και φυσικά, πολλά θα κριθούν τον Μάιο, όταν δημοσιευθούν τα αποτελέσματα των stress tests.

H έκθεση της Bank of America Merrill Lynch, που είδε τον φως της δημοσιότητας την περασμένη Παρασκευή, αναφέρεται στην πιθανότητα δημιουργίας μιας μικρής bad bank στην Ελλάδα, μετά το νέο σχέδιο που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαχείριση των NPEs στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο. Υπογραμμίζει εξάλλου ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών.

Όπως εκτιμά ΒofA μία bad bank (ή Asset Management Company - AMC) μπορεί να δημιουργηθεί στην Ελλάδα, καθώς άλλες μέθοδοι μείωσης των NPΕs όπως οι αναδιαρθρώσεις δανείων, συνεχίζουν να κινούνται αργά παρά τις αλλαγές που έχουν γίνει στην νομοθεσία.

Το σχέδιο της Ε.Ε για τη δημιουργία εθνικών Asset Management Companies (AMC) που θα «αγοράζουν» πακέτο «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες ώστε να το διαχειριστούν αποσαφηνίζει (ή τουλάχιστον επιχειρεί ) τη λειτουργία τους ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση και να προκληθεί bail in.
Κι αυτό γιατί οι AMCs μπορούν να είναι ιδιωτικές ή σε ένα ποσοστό χρηματοδοτούμενες από το κράτος χωρίς όμως να παραβιάζεται η κοινοτική νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων και διάσωσης τραπεζών.

Γενικά, για να μη θεωρηθεί κρατική ενίσχυση θα πρέπει να τηρούνται κάποιοι κανόνες για τις συναλλαγές, δηλαδή να αποδεικνύεται ότι γίνονται σε τιμές αγοράς, λαμβάνοντας μια σειρά δεδομένα, παραμέτρους και εκτιμήσεις που εξειδικεύονται στο τεχνικό κείμενο.

Σύμφωνα με πληροφορίες κράτη – μέλη στις προτάσεις που έχουν ήδη καταθέσει στην ΕΚΤ για ίδρυση εθνικής bad bank έχουν σαφή πρόβλεψη για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πάντως επισήμως και θεσμικά δεν έχει τοποθετηθεί για το θέμα. Μπορεί …γενικώς να τάσσεται υπέρ της δημιουργίας bad bank όμως, μένει να απαντηθούν βασικά ερωτήματα, με κυριότερο ποιος θα χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο εγχείρημα.