Σε ισχύ από σήμερα ο νέος τρόπος και οι διαδικασίες με νέα κριτήρια χορήγησης των οικογενειακών επιδομάτων τα οποία καταβάλλονται κάθε δίμηνο από τον ΟΓΑ.

Του Αντώνη Βασιλόπουλου

Σύμφωνα με την απόφαση που δημοσιεύτηκε στον ΦΕΚ, η καταβολή θα πραγματοποιείται με πίστωση σε ενεργό τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου. Ειδικά για το 2018, στους δικαιούχους που έλαβαν το έτος 2017 το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων ή το ειδικό επίδομα για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, δύναται να χορηγείται προκαταβολή, του πρώτου διμήνου έτους 2018, ακόμη και αν δεν υποβάλουν αίτηση υπεύθυνη δήλωση Α21.

Το ποσό της προκαταβολής έτους 2018 είναι ίσο με αυτό που θα ελάμβανε ο δικαιούχος για το πρώτο δίμηνο με βάση τις κατηγορίες ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος του άρθρου 214 του ν. 4512/2018

Ο ΟΓΑ είναι το αρμόδιο όργανο για να συγκεντρώνονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως γινόταν έως τώρα με τα οικογενειακά επιδόματα.

Στις προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος τονίζεται ότι είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή του Ε1 (δήλωση φορολογίας εισοδήματος) και της αίτησης – υπεύθυνης δήλωσης, δηλαδή του εντύπου Α21. Ειδικά για το Α21 ορίζεται ότι ο χρόνος υποβολής του είναι από την 2α Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους. Ο δικαιούχος, σε κάθε μεταβολή της οικογενειακής κατάστασής του, οφείλει εντός ενός μήνα να προβαίνει σε τροποποίηση του Α21. Αν μετά τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις στοιχείων προκύψει πρόβλημα με το Α21, τότε ο ΟΓΑ δίνει στον ενδιαφερόμενο προθεσμία δύο μηνών για την υποβολή τυχόν συμπληρωματικών δικαιολογητικών που θα του ζητηθούν. Επίσης, οι αιτούντες πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία, ενώ πρέπει να βρίσκονται στη χώρα και τα εξαρτώμενα τέκνα. Στην απόφαση διευκρινίζονται οι κατηγορίες των δικαιούχων, αλλά και των εξαρτώμενων τέκνων που μπορούν να λάβουν το επίδομα.

Προϋποθέσεις χορήγησης Δικαιούχοι επιδόματος παιδιού

1. Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση επιδόματος παιδιού είναι:

(α) Η ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε1 από τον υπόχρεο για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
(β) Η συμπλήρωση και ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης υπεύθυνης δήλωσης Α21, η οποία επέχει θέση αίτησης υπεύθυνης δήλωσης, για τη χορήγηση του επιδόματος, μέσω της ιστοσελίδας του ΟΓΑ.
(γ) Οι αιτούντες/υπόχρεοι να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα την τελευταία πενταετία στην Ελλάδα.
Ο έλεγχος της μόνιμης και συνεχούς διαμονής του δικαιούχου καθώς και των εξαρτώμενων τέκνων του στην ελληνική επικράτεια τα τελευταία πέντε έτη πριν από το έτος υποβολής της αίτησης, γίνεται αποκλειστικά από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των ιδίων ή των συζύγων τους/ή των γονέων τους, εφόσον οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης.

Για τη συμπλήρωση της ως άνω πενταετίας πριν την υποβολή της αίτησης προσμετράται χρόνος που εμπίπτει στην εν λόγω πενταετία, κατά την οποία ο αιτών λάμβανε οικογενειακό επίδομα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ2 του ν. 4093/2012 (Α’222) και του άρθρου 40 του ν. 4141/2013 (Α’ 81).

(δ) Τα τέκνα τους να είναι εξαρτώμενα και να βρίσκονται στην Ελλάδα.

2. Δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού είναι όσοι υποβάλουν αίτηση υπεύθυνη δήλωση Α21, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις της παρούσας και τα εισοδηματικά κριτήρια του άρθρου 214 του ν. 4512/2018 (Α’ 5).

Κατηγορίες δικαιούχων

Το επίδομα παιδιού χορηγείται στις ακόλουθες κατηγορίες προσώπων, εφόσον διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια τα τελευταία πέντε έτη πριν από το έτος υποβολής της αίτησης, όπως αυτό προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των ιδίων ή των συζύγων τους/ή των γονέων τους (εφόσον οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης) και τα εξαρτώμενα τέκνα τους βρίσκονται στην Ελλάδα:
(α) Έλληνες πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
(β) Ομογενείς αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα και διαθέτουν δελτίο ομογενούς.
(γ) Πολίτες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
(δ) Πολίτες των χωρών που ανήκουν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν) και Ελβετούς πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
(ε) Αναγνωρισμένους πρόσφυγες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν.δ. 3989/1959, Α’ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α.ν. 389/1968, Α’ 125).
(στ) Ανιθαγενείς, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1954 για το Καθεστώς των Ανιθαγενών (ν. 139/1975, Α’ 176).
(ζ) Δικαιούχους του ανθρωπιστικού καθεστώτος.
(η) Πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα.

Άρθρο 4 Εξαρτώμενα τέκνα

Για τη χορήγηση του επιδόματος παιδιού, εξαρτώμενα τέκνα θεωρούνται:
(α) Τα άγαμα παιδιά που προέρχονται από γάμο, φυσικά, θετά ή αναγνωρισθέντα που δεν υπερβαίνουν το 18ο έτος της ηλικίας του ή το 19ο έτος, εφόσον φοιτούν στη μέση εκπαίδευση.

Ως ημέρα γέννησης των τέκνων θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου τους έτους γέννησής τους.
(β) Τα τέκνα που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον φοιτούν σε ΑΕΙ ή TEI ή σε αναγνωρισμένα Κολέγια ή σε ΙΕΚ Δημόσια ή ιδιωτικά καθώς και στο Μεταλυκειακό έτος Τάξη Μαθητείας των ΕΠΑΛ.

Τα επιδόματα καταβάλλονται μόνο κατά το χρόνο της διάρκειας φοίτησής τους και σε καμία περίπτωση πέρα από τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους.
Στην ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση περιλαμβάνονται και οι σχολές του Δημοσίου Ανώτατης ή Ανώτερης Εκπαίδευσης (Στρατιωτικές, Αστυνομίας, Ναυτικού κ.λπ.), καθώς και τα αναγνωρισμένα Ιδρύματα του Εξωτερικού. (γ) Τα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους.

Ειδικές περιπτώσεις εξαρτώμενων τέκνων

Εφόσον πληρούν και τα ανωτέρω ηλικιακά όρια, εξαρτώμενα θεωρούνται:
(α) Τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του ενός ή και των δύο συζύγων, σε περίπτωση έγγαμων, εφόσον ο αιτών/ υπόχρεος ή η σύζυγός του έχουν με δικαστική απόφαση την επιμέλεια των τέκνων. Προκειμένου δε για ενήλικα τέκνα, εφόσον έχουν την κύρια ή αποκλειστική ευθύνη διατροφής τους.
(β) Τα τέκνα άγαμου πατέρα, εφόσον ο αιτών/υπόχρεος άγαμος πατέρας τα έχει αναγνωρίσει με συμβολαιογραφική πράξη ή με δικαστική απόφαση και έχει την επιμέλεια με δικαστική απόφαση.
(γ) Τα τέκνα συζύγων σε διάσταση, εφόσον ο αιτών γονέας έχει με δικαστική απόφαση ή ιδιωτικό συμφωνητικό την επιμέλεια των τέκνων. Προκειμένου δε για ενήλικα τέκνα, εφόσον έχει την κύρια ή αποκλειστική ευθύνη διατροφής των τέκνων.

Το επίδομα παιδιού χορηγείται:

(α) Για τέκνα γεννημένα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους υποβολής της αίτησης, από την 1η Ιανουαρίου του έτους υποβολής της αίτησης.
(β) Από την 1η του επόμενου μήνα από αυτόν της γέννησής τους για τέκνα γεννημένα εντός του έτους υποβολής της αίτησης.
(γ) Από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους εγγραφής τους σε σχολή ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης, στο «Μεταλυκειακό έτος Τάξη Μαθητείας» των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) καθώς και σε Κολέγια.
(δ) Για τα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, από την 1η του επόμενου μήνα εκείνου της επέλευσης της αναπηρίας.

3. Ειδικά για το έτος 2018, στους δικαιούχους που έλαβαν το έτος 2017 το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων ή το ειδικό επίδομα για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, δύναται να χορηγείται προκαταβολή, του πρώτου διμήνου έτους 2018, ακόμη και αν δεν υποβάλουν αίτηση υπεύθυνη δήλωση Α21.
Το ποσό της προκαταβολής έτους 2018 είναι ίσο με αυτό που θα ελάμβανε ο δικαιούχος για το πρώτο δίμηνο με βάση τις κατηγορίες ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος του άρθρου 214 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) και τη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Ε1 που υπέβαλε για το προηγούμενο έτος, όπως αυτό αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα τηρούμενα στοιχεία.

Η καταβολή του επιδόματος αναστέλλεται:

(α) Εάν περιέλθουν στον ΟΓΑ στοιχεία από τα οποία προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ότι το επίδομα χορηγήθηκε χωρίς να πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, καθώς και όταν εκκρεμεί δίκη, η οποία έχει σχέση με το εν λόγω δικαίωμα. Το επίδομα επαναχορηγείται από την ημερομηνία αναστολής, εάν διαπιστωθεί μετά από έρευνα, ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις χορήγησης, καθώς και εάν εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση υπέρ του δικαιούχου.
(β) Την 1η του επόμενου μήνα εκείνου που ο δικαιούχος ή εξαρτώμενο τέκνο απομακρύνθηκε από την Ελλάδα για χρόνο πλέον του τριμήνου.
(γ) Την 1η του επόμενου μήνα εκείνου που το εξαρτώμενο τέκνο, περιθάλπεται σε Μονάδα Κοινωνικής Φροντίδας (π.χ. Κέντρο Προστασίας Παιδιού) ή άλλο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου δωρεάν ή με δαπάνη του Δημοσίου ή Ασφαλιστικού Οργανισμού.

Το επίδομα επαναχορηγείται από την 1η του επόμενου μήνα εκείνου που έπαυσαν οι ανωτέρω λόγοι αναστολής.

Δεν αναστέλλεται η καταβολή του επιδόματος στις εξής περιπτώσεις απομάκρυνσης από την Ελλάδα, ανεξάρτητα από τη χρονική διάρκεια αυτής:
(α) Εάν η απουσία του δικαιούχου ή εξαρτώμενου τέκνου οφείλεται σε λόγους νοσηλείας σε θεραπευτήρια.
(β) Εάν ο δικαιούχος ή εξαρτώμενο τέκνο απασχολούνται στην αλλοδαπή σε εργασία για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου ή Ελληνικού Ν.Π.Δ.Δ. ή Ελληνικής Τράπεζας ή Οργανισμού ή άλλων Ελληνικών Επιχειρήσεων, οι οποίες εδρεύουν στην Ελλάδα ή ακολούθησε την οικογένειά του στο εξωτερικό, η οποία απουσιάζει για τους ανωτέρω λόγους ή εάν η απουσία οφείλεται σε λόγους σπουδών των τέκνων σε Ανώτερες ή Ανώτατες σχολές του Εξωτερικού.

Διακοπή επιδόματος

1. Το επίδομα παιδιού διακόπτεται:
(α) Από την 1η του επόμενου μήνα λήξης του σπουδαστικού ή ακαδημαϊκού έτους περάτωσης των σπουδών προκειμένου για φοιτητές σπουδαστές ή τη 1η του μήνα του επόμενου εκείνου που λήγει η γνωμάτευση των ΚΕΠΑ και πάντως όχι πέραν του 24ου έτους της ηλικίας τους.
(β) Από την 1η του μήνα του επόμενου εκείνου του θανάτου του δικαιούχου ή του εξαρτώμενου τέκνου.
(γ) Από την 1η του μήνα του επόμενου εκείνου του γάμου εξαρτώμενου τέκνου.
(δ) Από την 1η του μήνα του επόμενου εκείνου που ο δικαιούχος ή/και τα εξαρτώμενα τέκνα εγκατασταθούν μόνιμα στο εξωτερικό.

2. Η διακοπή καταβολής των επιδομάτων γνωστοποιείται εγγράφως στο δικαιούχο.