Ανακόπηκε τον Οκτώβριο η ανοδική πορεία που ακολουθούσε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίµατος τους τελευταίους μήνες, καθώς υποχώρησε στις 98,3 μονάδες, από 100,6 τον Σεπτέμβριο, αν και παραμένει σε υψηλότερο επίπεδο από πέρυσι (94,3), σύμφωνα με την έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ.

Σύμφωνα με την έρευνα, με την εξαίρεση ορισμένων κλάδων του λιανικού εμπορίου, σημειώνεται επιδείνωση προσδοκιών σε όλους τους τομείς και οριακά στην καταναλωτική εμπιστοσύνη. Η διόρθωση αυτή στην πορεία του δείκτη είναι μάλλον αναμενόμενη, καθώς ο δείκτης έχει κινηθεί ανοδικά καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017.

Μετά το ιδιαίτερα δυναμικό, όπως συνήθως, τρίτο τρίμηνο του έτους -που περιλαμβάνει και την τουριστική περίοδο- μετριάζονται οι εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας. Ταυτόχρονα, όσο προχωρούμε προς το τέλος του έτους, πυκνώνουν και οι δυσμενείς επιπτώσεις της φορολογικής επιβάρυνσης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Αν και αυτές έχουν προεξοφληθεί ως έναν βαθμό, επηρεάζουν τις προσδοκίες για την οικονομία όταν αποτυπώνονται και στην πράξη. Η ομαλή εξέλιξη της οικονομικής πολιτικής χωρίς αρνητικές εκπλήξεις και η έγκαιρη ολοκλήρωση της επόμενης αξιολόγησης του προγράμματος μπορούν να συνεισφέρουν στην περαιτέρω σταθεροποίηση των προσδοκιών για την πορεία της οικονομίας.

Αναλυτικότερα:

- Στη βιομηχανία, οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες κάμπτονται, όπως συμβαίνει και με τις εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση, με το ισοζύγιο στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να κλιμακώνεται ελαφρώς.

- Στις κατασκευές, οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων επιδεινώνονται, ενώ οι προβλέψεις για την απασχόληση είναι αμετάβλητες.

- Στο λιανικό εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώνονται, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, ενώ στις εκτιμήσεις για το ύψος των αποθεμάτων καταγράφεται σταθερότητα δείκτη.

- Στις υπηρεσίες, οι αισιόδοξες εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων εξασθενούν τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, όπως και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, με τις ήδη θετικές όμως προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της να βελτιώνονται.

- Στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, καταγράφεται μικρή βελτίωση του ισοζυγίου για τις προβλέψεις της ανεργίας και οριακή ανάκαμψη στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας, με τις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και την πρόθεση αποταμίευσης να επιδεινώνονται.

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης σχεδόν παρέμεινε τον Οκτώβριο στο επίπεδο του προηγούμενου μήνα, στις -54 (από -53,7) μονάδες, ανακόπτοντας την ανοδική τροχιά του προηγούμενου εξαμήνου, αλλά παραμένοντας στην υψηλότερη τιμή του από τον Ιούλιο του 2015. Κατόπιν της συνεχούς, εκτεταμένης ανόδου του δείκτη, η οριακή διόρθωσή του ήταν εν πολλοίς αναμενόμενη.

Άλλωστε, η είσοδος στο τέταρτο τρίμηνο δεν συνοδεύεται από κάποια σημαντική θετική εξέλιξη στην ελληνική οικονομία. Επιπλέον, εξασθενούν ορισμένοι από τους παράγοντες οι οποίοι τροφοδότησαν τη βελτίωσή του τους προηγούμενους μήνες, όπως η υψηλότερη τουριστική κίνηση και τα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό.

Η έναρξη της τρίτης αξιολόγησης του προγράμματος, παρότι αυτή προς το παρόν δεν φαίνεται να περιβάλλεται από σημαντικές αβεβαιότητες, αποτελεί πρόσκομμα σε μια νέα ενίσχυση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.

Η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τον χαμηλότερο δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ακολουθούν η Βουλγαρία (-23,5 από -23), η Κροατία (-17,2 από -18), η Ρουμανία (-20,7 από -15) και η Ουγγαρία (-13,1 από -13,6). Ο μέσος ευρωπαϊκός δείκτης σε επίπεδο ΕΕ διαμορφώνεται εκ νέου στις -1,6 μονάδες και στην Ευρωζώνη στη -1 (από -1,2) μονάδα.

Ανοδική τάση τον Οκτώβριο σημειώνεται μόλις σε 9 χώρες (από 17 τον Σεπτέμβριο), ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 12 χώρες: οι σκανδιναβικές (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία), το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.