«Το αόρατο χέρι», η θεωρία που ανέπτυξε προ 200 ετών ο Σκωτσέζος οικονομολόγος 'Ανταμ Σμίθ έγινε κινηματογραφική ταινία, μίας μόνο λήψης… με ηθοποιούς από δέκα διαφορετικές χώρες που ο καθένας μιλά τη γλώσσα του και προβάλλεται στο 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.

Ο φόβος καταργεί την ανάγκη διαμαρτυρίας, καταργεί την αξιοπρέπεια, καταργεί την ποιότητα του παραγομένου προϊόντος, καταργεί τις ανθρώπινες σχέσεις, καταργεί τους ίδιους κι αυτό που παράγουν.
«Το αόρατο χέρι» ως τίτλος της ταινίας παραπέμπει στη θεωρία του ιδρυτή της σύγχρονης επιστήμης της πολιτικής οικονομίας και θεωρητικού θεμελιωτή του οικονομικού φιλελευθερισμού 'Ανταμ Σμίθ, στη λεγόμενη «αρχή» της πεφωτισμένης ιδιοτέλειας, σύμφωνα με την οποία μέσα στο σύστημα του καπιταλισμού ένα άτομο που δρα για το προσωπικό του συμφέρον τείνει, κινούμενος από ένα «αόρατο χέρι» να προωθεί και το συμφέρον της κοινότητας στην οποία ζει και εργάζεται.
Τον πολυχρησιμοποιημένο και στον κινηματογράφο, όρο δανείζεται και μια ακόμη ταινία της φετινής διοργάνωσης του ΦΘΚ στο τμήμα - «Ματιές στα Βαλκάνια», (η μικρή, διάρκειας 15 λεπτών, ταινία «Το αόρατο χέρι του 'Ανταμ Σμιθ» του Σλοβένου σκηνοθέτη Σλόμπονταν Μαξίμοβιτς, σε μία μόνο λήψη και ηθοποιούς από δέκα διαφορετικές χώρες που ο καθένας μιλά τη γλώσσα του. Σύμφωνα με την ταινία «κάπου στην Ευρώπη, ένας Έλληνας χρωστάει σ' έναν Γάλλο, που χρωστά με τη σειρά του σε μια Σλοβένα, που χρωστά σ' έναν Ιταλό που χρωστά χρήματα στον Έλληνα).

Θέατρο ή κινηματογράφος, με πλάνα ή σκηνές, γυρισμένο σε θεατρική σκηνή ή σε κινηματογραφικό πλατό, η ταινία του Ισπανού Δαβίδ Μακιάν θα συζητιέται για καιρό.
Μια καθαρίστρια, ένας προγραμματιστής κομπιούτερ, ένας χασάπης, μια γαζώτρια, ένας χτίστης, μια πόρνη, ένας μεταφορέας, ένας κυλικειάρχης, μια εργάτρια σε γραμμή παραγωγής, μια τηλεφωνήτρια, ένας μηχανικός αυτοκινήτων περνούν από συνεντεύξεις προκειμένου να εξασφαλίσουν εργασία.Μια εταιρεία στήνει ένα σκηνικό παράστασης, στο οποίο οι εργαζόμενοι καλούνται να τηρούν κανονικά τα εργασιακά τους καθήκοντα υπό την επίβλεψη του κοινού, που τους παρακολουθεί στο...σκοτάδι.
Στη σκηνή -πλατό είναι στημένα τα εργαλεία για την κάθε ειδικότητα. Ραπτομηχανή, πάγκος με μαχαίρια για τον χασάπη, κομπιούτερ, ακουστικά, πάγκος γραμμής παραγωγής, σκούπα, τούβλα και τσιμέντο για έναν τοίχο που χτίζεται και ο ίδιος ο χτίστης τον γκρεμίζει. Η ταινία εξελίσσεται σε μια οργουελικής σύνθεσης αλληγορία για τον εργασιακό Μεσαίωνα στις σύγχρονες κοινωνίες.
Στα πρώτα πλάνα όλα κυλούν «φυσιολογικά». Ο χτίστης-χτίζει, η γαζώτρια-γαζώνει, ο χασάπης -κόβει , αλλά όταν ο φόρτος εργασίας αυξάνεται εκείνοι θυμώνουν και οι εργοδότες τούς ζητούν να γίνουν ολοένα και πιο παραγωγικοί : οι μεν παρακολουθούν, αμφισβητούν, αντιπαθούν τους δε. Κάποιοι θυμώνουν, φθονούν την αποδοτικότητα, την ποιότητα εργασίας, το ύψος της αμοιβής του «άλλου», οι συνάδελφοι γίνονται εχθροί, μια απ' τους εργαζόμενους προτείνει να συζητήσουν με τους εργοδότες ή να κάνουν απεργία, αλλά όλοι αρνούνται, γιατί φοβούνται για την θέση τους.
Ο τίτλος είναι σύμφωνα με τον σκηνοθέτη , αλληγορικός καθώς καταδεικνύει «την απουσία λόγου που έφερε τους ανθρώπους σε αυτό το περιβάλλον εργασίας , ενώ οι ίδιοι οι εργαζόμενοι καταλήγουν να γίνονται αόρατοι , να χάνουν την αξιοπρέπειά , την αυτο- αλλά και την ετερο-εκτίμηση τους».
«Το Αόρατο χέρι» γυρίστηκε με συνολικό προϋπολογισμό μόλις μισό εκατομμύριο ευρώ χάρη σ' ένα συνεταιριστικό και αυτοδιαχειριζόμενο σχέδιο που επεδίωξε να βρει εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με το παραδοσιακό μοντέλο παραγωγής. «Δημιουργήσαμε μία κοοπερατίβα, μία συνεργατική παραγωγή. Μοιράστηκα» είπε ο σκηνοθέτης Δαβίδ Μακιάν «τις πιο σημαντικές επιλογές και αποφάσεις με τουλάχιστον πενήντα άτομα, ηθοποιούς και τεχνικούς του συνεργείου. Γυρίσαμε το φιλμ με ελάχιστα χρήματα. Ήδη έχει προβληθεί στην Ισπανία, σε φεστιβάλ όπως αυτό της Σεβίλλης και γνώρισε θετική ανταπόκριση. Εδώ, στη Θεσσαλονίκη, εκπρόσωποι εργαζομένων στο Λιμάνι μου ζήτησαν να προβάλουν την ταινία στο συνδικάτο τους».