Δεν θα χάσουν την περιουσία τους όσοι δεν την δηλώσουν εμπρόθεσμα στο Κτηματολόγιο, αλλά θα μπούν σε περιπέτεια. Και θα χρειαστεί δικαστικός αγώνας για να κατοχυρώσουν ό,τι δεν εμφάνισαν εγκαίρως στις περιοχές που κτηματογραφήθηκαν.

Του Νίκου Γρυλλάκη

Το ''καμπανάκι'' χτυπά'' ήδη σε 111 περιοχές στις οποίες η προθεσμία λήγει φέτος. Οι ημερομηνίες λήξης παρατάθηκαν για 3 μήνες. Στις περιοχές αυτές υπάρχουν 34.500 ''ορφανά'', δηλαδή αδήλωτα ακίνητα, πολλά απο τα οποία ΄΄φιλέτα'' της κτηματαγοράς, οικόπεδα , διαμερίσματα και μονοκατοικίες σε ακριβές περιοχές.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας θεωρούνται περιουσία του δημοσίου, ωστόσο υπάρχει ακόμα, όπως αναφέρουν παράγοντες του Κτηματολογίου ένα ανοιχτό παράθυρο για να μη χαθεί αυτή η περιουσία. Καταρχάς στο διάστημα που απομένει έχουν δικαίωμα να υποβάλουν διορθωτική δήλωση, πληρώνοντας όμως «κτηματόσημο» 35 ευρώ.
Η σχετική αίτηση υποβάλλεται στον κτηματολογικό δικαστή, που εδρεύει στα κατά τόπους πρωτοδικεία.

Όσοι χάσουν και την τελευταία ευκαιρία, έχουν μόνο δικαίωμα να καταθέσουν αγωγή διεκδικώντας αποζημίωση. Ωστόσο πιθανόν να υπάρξει ρύθμιση που θα δίνει το δικαίωμα σε όσους αποδεικνύουν οτι είναι ιδιοκτήτες να προχωρούν σε συμφωνία με το δημόσιο και να επανακτούν το ακίνητο ή τα ακίνητά τους. Πάντως μέχρι να βρεθεί λύση αυτά τα ακίνητα είναι ουσιαστικά δεσμευμένα.

Σε όλες τις περιοχές που λειτουργούν Γραφεία Κτηματολογίου, ως αγνώστου ιδιοκτήτη εμφανίζονται μέχρι τώρα 230.000 ακίνητα .

Πρόκειται για ιδιοκτησίες οι οποίες βρίσκονται σε δήμους που είχαν ενταχθεί στα δύο πρώτα προγράμματα κτηματογράφησης της περιόδου 1996-98, και στο τρίτο το 2008, αλλά οι ιδιοκτήτες τους για άγνωστους λόγους( πολλοί εξ αιτίας μπερδεμένων ''κληρονομικών'' ή επειδή δεν είχαν τίτλους ή άλλα αποδεικτικά κυριότητας) δεν υπέβαλαν δηλώσεις. Ενδεικτικά στο Πολύκαστρο και το Πευκόδασος Κιλκίς, όπου το 2003 ιδρύθηκε το πρώτο κτηματολογικό γραφείο της, έχουν καταγραφεί περίπου 10.000 δικαιώματα και τα «αγνώστου ιδιοκτήτη», αρχικά ήταν 1.500, αλλά με την ενημέρωση που ακολούθησε μειώθηκαν σε 1.000.

Πηγές της εταιρείας πάντως διευκρινίζουν ότι με τα δύο πρώτα προγράμματα δηλώθηκαν 6,2 εκατ. δικαιώματα επί των ακινήτων σε 340 δήμους.

Τα αδήλωτα αποτελούν κατά μέσο όρο το 3% του συνόλου, αλλά στην πραγματικότητα το 2% ανήκει στο Δημόσιο, το οποίο με βάση τον τότε ισχύοντα νόμο δεν όφειλε να υποβάλει δηλώσεις ιδιοκτησίας.

Το υπόλοιπο 1% χαρακτηρίζεται ιδιωτική περιουσία και εκτιμάται ότι ανήκει κυρίως σε άτομα που πέθαναν, χωρίς κληρονόμους.

Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις ιδιοκτητών που από άποψη ή αμέλεια δεν υπέβαλαν δήλωση, δεδομένου ότι στα πρώτα προγράμματα οι ιδιοκτήτες δεν όφειλαν να πληρώσουν «κτηματόσημο» 35 ευρώ, που θεσμοθετήθηκε το 2005.

Από το σύνολο των αδήλωτων ακινήτων υπολογίζεται ότι τα 190.000 είναι οικόπεδα και αγροτεμάχια, ενώ τα υπόλοιπα 40.000 κτίρια, διαμερίσματα και καταστήματα.

Με βάση τον νόμο 2308/1995, με τον οποίο έπειτα από καθυστέρηση δεκαετιών ξεκίνησε το Κτηματολόγιο στη χώρα μας, προβλέφθηκε ότι ιδιωτικά ακίνητα που δεν δηλώνονται περιέρχονται στο Δημόσιο μετά την παρέλευση πενταετίας.

Υπήρχε περιθώριο άλλων δύο χρόνων, αλλά μόνο για μόνιμους κατοίκους εξωτερικού. Ακολούθησαν τα γνωστά «παρατράγουδα» δόθηκε αρχικά περιθώριο 10 χρόνων και αργότερα 14 χρόνων, για τους αμελείς.

Περιοχές όπου λήγει φέτος η προεθσμία είναι:

Πολύκαστρο και το Πευκόδασος Κιλκίς, Λαίικα και Ασπρόχωμα (Μεσσηνία), Αστρος και Παράλιο Αστρος (Αρκαδία), Μαρτίνο (Φθιώτιδα), Μεσιά, Φιλοθέη (Αρτα), Γλίνος (Τρίκαλα), Αγία Βαρβάρα (Ημαθία), Μεθώνη (Πιερία), Αγία Τριάδα (Θεσσαλονίκη), Καλαμπάκι και Μέγας Αλέξανδρος (Δράμα), Αγιος Ανδρέας και Πηγές (Καβάλα), Αβατο και Εράσμιος (Ξάνθη) και Αίγειρος (Ροδόπη), Αττική (Νέα Πέραμος, Ελευσίνα, Νέα Σμύρνη, Γέρακας, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, Νέο Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσσια), Θεσσαλονίκη (Εξοχή, Νέο Ρύσιο, Θέρμη, Περαία, Νέοι Επιβάτες, Πλαγιάρι, Ταγαράδες, Νέα Ραιδεστός), Πάτρα, η Καλαμάτα , Νέα Αγχίαλος, Πάτμος, Σύρος ,Σίφνος.