Τι είναι το Σύνταγμα και πώς αναθεωρείται; Τι είναι και πώς εκδηλώνεται η κρίση εκπροσώπησης; Πώς επιδρά η οικονομική κρίση στο πεδίο των θεσμών και της δημοκρατίας και τι μπορούμε να διδαχθούμε από την πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία;

Σε αυτά τα ερωτήματα επιχείρησε να απαντήσει ο Διδάκτορας Συνταγματικού Δικαίου και διδάσκων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης Αλέξανδρος Κεσσόπουλος στο σεμινάριο του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.

Ο κ. Κεσσόπουλος αναφέρθηκε εισαγωγικά στις θεμελιώδεις έννοιες της δημοκρατίας, του λαού, των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλευτισμού, ενώ στη συνέχεια εξέτασε τον τρόπο λειτουργίας των θεσμών σε περιόδους κατά τις οποίες η οικονομική κρίση μετατράπηκε σε θεσμική, με παράλληλες αναφορές τόσο στον γερμανικό μεσοπόλεμο και την κατάσταση έκτακτης ανάγκης όσο και στην ελληνική κρίση μετά το 2010.

Ο εισηγητής τοποθετήθηκε, επίσης, σε σχέση με τα κυρίαρχα διακυβεύματα της εξελισσόμενης Συνταγματικής Αναθεώρησης, σχολιάζοντας την πρόταση για καθιέρωση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής αλλά και της δυνατότητας προσφυγής στη λαϊκή ετυμηγορία σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής ΠτΔ από τη Βουλή.

«Σε συνθήκες κρίσης ο ρόλος της Βουλής υποβαθμίζεται, γιατί σε τέτοιες περιόδους επικρατεί η λογική του μονόδρομου», υποστήριξε ο κ. Κεσσόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «το Σύνταγμα χάνει κομμάτι της κανονιστικότητάς του και -αν δεν παραβιάζεται ευθέως-, νοθεύεται, αλλοιώνεται ή καταστρατηγείται». Σε περιόδους κρίσης «το κράτος και τα όργανά του έχουν την τάση να θέλουν να απελευθερωθούν από τα δεσμά του Δικαίου, νιώθοντας να ασφυκτιούν υπό το βάρος των συνταγματικών κανόνων», παρατήρησε ο εισηγητής, ο οποίος έκανε επίσης ιδιαίτερη μνεία στον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισε ιστορικά η Σοσιαλδημοκρατία στην επιβολή του πολιτικού και θεσμικού μονόδρομου.