Η αποτυχία των ευρωσκεπτικιστών να σχηματίσουν κυβέρνηση στην Ιταλία μετά το βέτο, που άσκησε ο αρχηγός του κράτους για τον υπουργό Οικονομίας ο οποίος τάσσεται κατά του ευρώ, ωθεί τη χώρα προς μια πολιτική κρίση, η μοναδική έξοδος από την οποία φαίνεται να είναι οι πρόωρες εκλογές.

Το πρώτο βήμα σε κάθε περίπτωση θα είναι η γέννηση μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών υπό τον Κάρλο Κοταρέλι, πρώην στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ενσάρκωσης της δημοσιονομικής λιτότητας, ο οποίος κλήθηκε σήμερα το πρωί από τον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα.

Δεδομένου ότι δεν οφείλει να διαπραγματευθεί με τα πολιτικά κόμματα, ο Κοταρέλι αναμένεται να σχηματίσει γρήγορα την κυβέρνησή του, να ορκισθεί ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινοβουλίου.

Το κοινοβούλιο

Είναι πολύ απίθανο ο Κοταρέλι να λάβει την εμπιστοσύνη του κοινοβουλίου, στο οποίο κυριαρχούν οι βουλευτές του αντισυστημικού Κινήματος 5 Αστέρων (M5S) και της ακροδεξιάς Λέγκας, οι οποίοι απορρίπτουν κατηγορηματικά όσα αυτός αντιπροσωπεύει.

Χωρίς ψήφο εμπιστοσύνης, στην κυβέρνηση θα ανατεθεί μόνο η διαχείριση των τρεχουσών υποθέσεων εν αναμονή νέων εκλογών, η ημερομηνία των οποίων θα καθορισθεί από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας σε συμφωνία με τους κύριους πολιτικούς αξιωματούχους και τους προέδρους των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου.

Σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, οι νέες εκλογές μπορεί να πραγματοποιηθούν στην αρχή Σεπτεμβρίου ή μέσα στο φθινόπωρο.

Η ισορροπία δυνάμεων

Στις βουλευτικές εκλογές της 4ης Μαρτίου, ο συνασπισμός δεξιάς/ακροδεξιάς κέρδισε 37% των ψήφων -με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι (17%) να προηγείται της δεξιάς Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι (14%)- και το Κίνημα 5 Αστέρων (M5S) περισσότερο από 32%, ενώ το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD) έπεσε στο 19%.

Οι δημοσκοπήσεις τοποθετούν πλέον τη Λέγκα γύρω στο 22% των προθέσεων ψήφου ενώ οι άλλοι σχηματισμοί παραμένουν στα επίπεδά τους του Μαρτίου.

Όμως δεν είναι βέβαιο πως ο συνασπισμός της δεξιάς θα επιβιώσει της τρέχουσας κρίσης. Ο Μπερλουσκόνι είχε δώσει το πράσινο φως του στις συνεννοήσεις μεταξύ M5S και Λέγκας, όμως δεν του άρεσε καθόλου το κοινό πρόγραμμά τους. Καθώς υποστηρίζει την ευρωπαϊκή κατεύθυνση της Ιταλίας, τάχθηκε χθες Κυριακή πίσω από τον Ματαρέλα.

Τα μέσα ενημέρωσης δεν αποκλείουν στο εξής μια συμμαχία ή μια συμφωνία Λέγκας / M5S. Η εφημερίδα La Stampa, για παράδειγμα, κάνει λόγο για ένα ενδεχόμενο «σύμφωνο μη επίθεσης μεταξύ των δύο για τις επόμενες εκλογές».

«Θα δούμε, θα κρίνουμε από τα προγράμματα», δήλωσε σήμερα για το θέμα αυτό ο Σαλβίνι, διευκρινίζοντας πως το κοινό πρόγραμμα που διαμορφώθηκε μεταξύ των δύο κομμάτων «έθεσε καλές βάσεις για να δουλέψουμε μαζί».

Με τον τρόπο αυτό ασκεί πίεση στον Μπερλουσκόνι, για τον οποίο το M5S είναι μαύρο πρόβατο, ενώ του απηύθυνε και ένα τελεσίγραφο για τις επόμενες ημέρες: «Αν ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Κοταρέλι, η συμμαχία διαλύεται», προειδοποίησε ο Σαλβίνι.

Με ποιον νόμο;

Το αδιέξοδο, που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Ιταλία, είναι καρπός, μεταξύ άλλων, του εκλογικού νόμου, ο οποίος εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αναλογική αντιπροσώπευση, πράγμα που δημιουργεί ζητήματα σ' ένα πολιτικό τοπίο χωρισμένο σε τρία στρατόπεδα --τη δεξιά, τους αντισυστημικούς και την κεντροαριστερά.

«Αν επιστρέψουμε τώρα στις κάλπες με τον ίδιο εκλογικό νόμο, θα αντιμετωπίσουμε και πάλι τις ίδιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σήμερα», πρόειδοποίησε χθες Κυριακή η πρόεδρος της Γερουσίας Μαρία Ελιζαμπέτα Αλμπέρτι Καζελάτι.

Και με έναν νέο νόμο; Ο Σαλβίνι δεν το αποκλείει, ενισχυμένος από τις προνομιούχες πλέον σχέσεις του με τον Λουίτζι Ντι Μάιο, τον επικεφαλής του M5S.

«Η μόνη βεβαιότητα που έχουμε τώρα είναι ότι υπάρχει μια πλειοψηφία στο κοινοβούλιο που μπορεί να προτείνει και να εγκρίνει νόμους. Και το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να αρχίσουμε τη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο», υποσχέθηκε σήμερα.