Αφορμή και αιτία η δολοφονία της δημοσιογράφου Ντάφνε Καρουάνα Γκαλιζία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανακοίνωσε ότι θα μεταβεί στη Μάλτα αποστολή, σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί τη Δευτέρα, λόγω «ερωτημάτων που προκύπτουν για την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος και για σοβαρές κατηγορίες για διαφθορά στα πλέον ανώτατα επίπεδα».
Να εγκαταλείψει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο αναμένεται ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μουσκάτ, ύποπτος για παρέμβαση στην έρευνα για τη δολοφονία της δημοσιογράφου Ντάφνε Καρουάνα Γκαλιζία, το 2017.
Σύμφωνα με πηγές στους κόλπους του κινήματός του, του Εργατικού Κόμματος, ο Μουσκάτ θα ανακοινώσει προσεχώς ότι «θα διεξαχθούν εκλογές για την ηγεσία του κόμματος στις 18 Ιανουαρίου» και «θα παραιτηθεί επισήμως όταν θα επιλεγεί ο νέος αρχηγός».
Οι εν λόγω πηγές δεν ανέφεραν πότε ή πώς - ίσως κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού διαγγέλματος προς τη χώρα - ο Μουσκάτ θα κάνει μια επίσημη ανακοίνωση για τις προθέσεις του. Ωστόσο, τόνισαν ότι δεν θα παραμείνει στη θέση του πέραν της 18ης Ιανουαρίου.
Η πίεση στον ηγέτη της κυβέρνησης των Εργατικών αυξήθηκε τις τελευταίες ημέρες προκειμένου να παραιτηθεί αμέσως από τα καθήκοντά του.
Η οικογένεια της Μαλτέζας ερευνητικής δημοσιογράφου και μπλόγκερ Ντάφνε Καρουάνα Γκαλιζία, η αντιπολίτευση (Εθνικιστικό Κόμμα) και κινήματα της κοινωνίας των πολιτών τον κατηγόρησαν για παρέμβαση στην έρευνα, προστατεύοντας το δεξί του χέρι και διευθυντή του γραφείου του Κιθ Σέμπρι.
Πραγματικός εντολέας;
Τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή, ο Μουσκάτ ανακοίνωσε, έπειτα από ένα θυελλώδες υπουργικό συμβούλιο σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, την απόρριψη ενός μέτρου ασυλίας με αντάλλαγμα πληροφορίες για τον επιχειρηματία Γιόργκεν Φένεκ, για το οποίο υπάρχουν υποψίες ότι ήταν ένας από τους εντολείς της δολοφονίας της δημοσιογράφου.
Ο 38χρονος Φένεκ, συνιδιοκτήτης του οικογενειακού ομίλου Tumas (ξενοδοχεία, αυτοκίνητα, ενέργεια), ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη Μάλτα, συνελήφθη στις 20 Νοεμβρίου ενώ προσπαθούσε να διαφύγει από το αρχιπέλαγος με τη θαλαμηγό του.
Ήταν αυτός που αυτή την εβδομάδα έδειξε τον Σέμπρι ως τον «πραγματικό εντολέα» της δολοφονίας. Μόνο που το Σάββατο, ο Φένεκ κατηγορήθηκε από δικαστήριο της Βαλέτας για συνενοχή στη δολοφονία της δημοσιογράφου. Ο ίδιος δεν παραδέχτηκε την ενοχή του για την κατηγορία της συνενοχής σε φόνο και για άλλες κατηγορίες σχετικά με την υπόθεση, όπως για συμμετοχή σε εγκληματική συμμορία και συνωμοσία για να προκληθεί η έκρηξη του παγιδευμένου αυτοκινήτου.
Οδηγήθηκε ενώπιον του δικαστηρίου με ένοπλη αστυνομική συνοδεία και δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι η «αλήθεια θα αποκαλυφθεί».
Αμέσως μετά την απαγγελία των κατηγοριών σε βάρος του Φένεκ, η οικογένεια της Καρουάνα Γκαλιζία εξέδωσε δήλωση στην οποία ανέφερε: "Αναμένουμε τώρα από τον πρωθυπουργό να εγκαταλείψει τα καθήκοντά του, και από το κοινοβούλιο, με άμεση ισχύ, να επιτρέψει την ελεύθερη και πλήρη έρευνα για τον ρόλο αυτού και του Κιθ Σέμπρι, διευθυντή του γραφείου του πρωθυπουργού, στη δολοφονία της Ντάφνε».
Ο Σέμπρι παραιτήθηκε στα μέσα της εβδομάδας, ταυτόχρονα με τον υπουργό Τουρισμού, Κόνραντ Μίτσι, και τον υπουργό Οικονομίας, Κρις Καρντόνα. Καθώς ωστόσο εξετάστηκε από την αστυνομία, ο Σέμπρι αφέθηκε ελεύθερος την Πέμπτη το βράδυ, προκαλώντας την οργή της οικογένειας Καρουάνα Γκαλιζία.
«Τουλάχιστον δύο μάρτυρες και πολλαπλά στοιχεία εμπλέκουν τον Σέμπρι στη δολοφονία της συζύγου και μητέρας μας» κατήγγειλαν σε ανακοίνωσή τους ο σύζυγός της και τα τρία παιδιά τους, καταγγέλλοντας έναν πρωθυπουργό που «συνεχίζει να παίζει τους δικαστές, τους ενόρκους και τον εκτελεστή (των ποινών) σε μια έρευνα που εμπλέκει τρεις από τους στενότερους συνεργάτες του».
Χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν στον δρόμο το βράδυ της Παρασκευής, ζητώντας την παραίτηση του Μουσκάτ. Ήταν η έκτη διαδήλωση μέσα σε δύο εβδομάδες, μετά τη θεαματική σύλληψη του Φένεκ στις 20 Νοεμβρίου.
«Έλεγε πάντα ότι θα φύγει σύντομα και τώρα αισθάνεται ότι έχει έρθει η ώρα, αλλά θέλει πρώτα να βγει το πόρισμα της έρευνας για τη δολοφονία της Καρουάνα Γκαλιζία, υπό την εποπτεία του, όπως είχε υποσχεθεί» ανέφεραν οι ίδιες πηγές του Εργατικού Κόμματος.
Ο 45χρονος Μουσκάτ που είναι στην εξουσία από το 2013, είναι στο μέσο της θητείας του μετά την επανεκλογή του τον Ιούνιο του 2017, έπειτα από τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Αυτές προκηρύχθηκαν λόγω των κατηγοριών για διαφθορά που άγγιζαν το περιβάλλον του, μετά τη δημοσίευση των Panama Papers, που αποκάλυψαν την ύπαρξη στον Παναμά πολλών υπεράκτιων λογαριασμών που είχαν ανοίξει εταιρείες και προσωπικότητες από όλον τον κόσμο.
Το σκέλος της έρευνας που αφορούσε τη Μάλτα είχε εξεταστεί από την Καρουάνα Γκαλιζία πριν από τον θάνατό της σε έκρηξη του παγιδευμένου αυτοκινήτου της τον Οκτώβριο του 2017. Είχε ανακαλύψει κυρίως ότι εταιρείες του Παναμά που ανήκαν στον Μίτσι, τότε υπουργό Ενέργειας, και στον διευθυντή του γραφείου του πρωθυπουργού Σέμπρι είχαν λάβει δύο εκατομμύρια ευρώ από την εταιρεία 17 Black στο Ντουμπάι, για υπηρεσίες που δεν διευκρινίζονταν.
Η ομάδα Daphne Project, η οποία ανέλαβε τις έρευνες της δημοσιογράφου, ανακάλυψε ότι η 17 Black ανήκε στον Γιόργκεν Φένεκ, πληροφορία που πρόσφατα επιβεβαίωσε η εισαγγελία έπειτα από σειρά συλλήψεων για ξέπλυμα, όπως αυτή του οδηγού ταξί.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανακοίνωσε ότι θα μεταβεί στη Μάλτα αποστολή, σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί τη Δευτέρα, λόγω «ερωτημάτων που προκύπτουν για την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος και για σοβαρές κατηγορίες για διαφθορά στα πλέον ανώτατα επίπεδα».
