Τον κρίσιμο ρόλο της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στην ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στη σταδιακή μετατροπή των Βαλκανίων από μία περιοχή αστάθειας σε μία περιοχή ευημερίας και συνεργασίας, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στα εγκαίνια της έναρξης κατασκευής του κάθετου αγωγού φυσικού αερίου IGB. 

(upd 15:55)Ελλάδα και Βουλγαρία, είπε ο πρωθυπουργός, θέλουν να καταστήσουν την περιοχή «από ένα πεδίο αντιπαλότητας και συγκρούσεων σε ένα πεδίο φιλίας, ειρήνης, προκοπής, σε ένα πεδίο συνανάπτυξης για όλους τους λαούς μας».

Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στον κρίσιμο ρόλο της ενεργειακής ασφάλειας, σημειώνοντας ότι μαζί με τον πολλαπλασιασμό των ενεργειακών πηγών «παραμένει μια πολύ σημαντική προτεραιότητα για όλη την περιοχή μας, την περιοχή της ΝΑ Μεσογείου αλλά και προτεραιότητα για όλη την Ευρώπη», ενώ αναφέρθηκε και σε μια σειρά από έργα που ενισχύουν τον οικονομικό και γεωπολιτικό ρόλο της χώρας μας.

«Ο TAP, ο κάθετος διάδρομος, ο East-Med, ο υπό σχεδίαση σταθμός υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη, ο αντίστοιχος σταθμός στη Ρεβυθούσα, ο οποίος πρόσφατα επεκτάθηκε με τρίτη δεξαμενή, ο αγωγός Turkish Stream 2, είναι έργα που ενισχύουν τον οικονομικό και γεωπολιτικό ρόλο της Eλλάδας, της φίλης Βουλγαρίας και μαζί της ευρύτερης περιοχής», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.

Ο κ. Τσίπρας εξέφρασε επίσης την πεποίθηση ότι «η επιτυχής μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας, όπως είναι το φυσικό αέριο, προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή και συνεργασία όλων των χωρών της περιοχής στη βάση βεβαίως του διεθνούς δικαίου, αλλά και με τη δημιουργία συνεργειών και δικτύων που θα αναβαθμίσουν συνολικότερα τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής».  

Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στο όραμα να καταστούν τα Βαλκάνια μια περιοχή ευημερίας και συνεργασίας, επισημαίνοντας το ρόλο Ελλάδας και Βουλγαρίας προς αυτή την κατεύθυνση: «Όραμά μας είναι η σταδιακή μετατροπή των Βαλκανίων, από μια περιοχή αστάθειας, όπου κυριαρχούσε ο εθνικισμός, οι διχασμοί και οι συγκρούσεις, σε μία περιοχή ευημερίας και συνεργασίας προς όφελος των λαών μας», σημείωσε ο κ. Τσίπρας και αναφέρθηκε στους ισχυρούς δεσμούς που έχουν σφυρηλατηθεί μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, δύο χώρων με «μακρά ιστορία αντιπαλότητας», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε. «Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν οικοδομήσει μια βαθιά και πολύπλευρη εταιρική σχέση και είμαι πεπεισμένος ότι θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην υλοποίηση αυτού του οράματος», τόνισε ο κ. Τσίπρας.  

Κρίσιμο μέρος της ενεργειακής διασύνδεσης των Βαλκανίων, η Μακεδονία και η Θράκη

Στην ομιλία του, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν η Μακεδονία και η Θράκη στην ενεργειακή διασύνδεση των Βαλκανίων, ενώ υπογράμμισε και τις προοπτικές να καταστεί η Θεσσαλονίκη ένα σημαντικό ενεργειακό hub.

«Τα τελευταία χρόνια, μαζί με τον Μπόικο και τους άλλους πρωθυπουργούς της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, της Σερβίας έχουμε συνεργαστεί για να δημιουργήσουμε μια διαφορετική προοπτική στην περιοχή μας κι έχουμε ένα όραμα να μετατρέψουμε τα Βαλκάνια σε περιοχή ανάπτυξης και ευημερίας γι' αυτό και προχωρήσαμε στην προοπτική ενός δακτυλίου διασυνδεσιμότητας, που το νότιο τμήμα του βρίσκεται στη Βόρεια Ελλάδα, στη Μακεδονία και τη Θράκη», σημείωσε ο πρωθυπουργός.

Ειδικότερα για τη Θεσσαλονίκη σημείωσε πως «με τα έργα υποδομών που σχεδιάζουμε, αναμένεται να γίνει σημαντικό hub στην Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη, στον τομέα της ενέργειας, των σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών, στον τομέα των logistics».

Ενεργειακός κόμβος τα Βαλκάνια με τον κάθετο διάδρομο, τμήμα του οποίου είναι ο IGB

Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στην ιδιαίτερη σημασία και συμβολή του IGB -ως τμήμα του κάθετου διαδρόμου- στο να καταστούν τα Βαλκάνια ενεργειακός κόμβος, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Με τον κάθετο διάδρομο, πρώτο τμήμα του οποίου είναι ο αγωγός IGB, αρχίζει και διαμορφώνεται όντως ένα δίκτυο μεταφοράς ενέργειας, που έχει σα στόχο να καταστήσει τα Βαλκάνια ως ενεργειακό κόμβο».

Αναφέρθηκε, δε, στην ολοκλήρωση των διαγωνισμών, με συμμετοχή μάλιστα δύο μεγάλων ελληνικών εταιρειών (Σωληνουργεία Κορίνθου και 'Αβαξ),  που καταδεικνύει, όπως τόνισε, «την αποφασιστικότητά μας να ολοκληρώσουμε έργα που συμβάλλουν στην ασφάλεια και την οικονομική ευημερία στην περιοχή». «Ένα μεγάλο τμήμα του αερίου στον IGB θα προέρχεται από τον αγωγό TAP, ο οποίος αναμένεται να λειτουργήσει το 2020 και θα μεταφέρει αζέρικο αέριο στις ευρωπαϊκές αγορές», σημείωσε ο πρωθυπουργός, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην παρουσία του αντιπροέδρου του Αζερμπαϊτζάν στη σημερινή τελετή.

«Ο IGB θα αντλεί αέριο και από την πλατφόρμα επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου που θα κατασκευαστεί στην Αλεξανδρούπολη (το FSRU) και βεβαίως με φυσικό αέριο από την περιοχή, αλλά μακροπρόθεσμα και από πολύ πέρα από αυτήν θα αποτελέσει κομβικό ρόλο στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας. Ο αγωγός αυτός θα μπορεί να επεκταθεί και στη Σερβία, μέσω του αγωγού IBS (InterconnectorSerbia - Bulgaria), καθώς και στη Ρουμανία μέσω του αγωγού IBR (Interconnector Bulgaria-Romania), κάτι το οποίο θα βοηθήσει τη Σερβία και τη Ρουμανία να διαφοροποιήσουν και αυτές τις ενεργειακές οδούς και τις πηγές εφοδιασμού τους», σημείωσε ο κ. Τσίπρας.

Τον Έλληνα πρωθυπουργό συνόδευαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, η υφυπουργός Εσωτερικών για τη Μακεδονία-Θράκη Ελευθερία Χατζηγεωργίου και ο διευθυντής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Γιώργος Τσίπρας.

Μπ. Μπορίσοφ: Εδώ που ήταν πύραυλοι, χτίζουμε ειρηνικά έργα

Όπως και ο Αλέξης Τσίπρας, έτσι και ο Μπόικο Μπορίσοφ αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία του και στους ισχυρούς δεσμούς που έχουν σφυρηλατηθεί πλέον μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Είδατε τη χαρά των ανθρώπων και στο Κίρκοβο, μουσουλμάνων και χριστιανών. Γιατί αυτό είναι το μέλλον της περιοχής (σ.σ. η συνεργασία). Στην περιοχή που βρισκόμασταν», είπε ο κ. Μπορίσοφ απευθυνόμενος στον Έλληνα πρωθυπουργό, τον οποίο σε κάθε ευκαιρία αποκαλούσε «φίλο Αλέξη», «βρίσκονταν τα μεγαλύτερα στρατεύματα, πύραυλοι της Βουλγαρίας, κατά της νότιας πτέρυγας του ΝΑΤΟ, δηλαδή ήταν στραμμένοι προς την Ελλάδα, ενώ τώρα χτίζουμε αγωγούς φυσικού αερίου, αυτοκινητοδρόμους, λιμάνια». Ως επίρρωση, δε, των πολύ καλών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, ο κ. Μπορίσοφ έφερε και ως παράδειγμα την παρουσία πολλών Ελλήνων επενδυτών στη Βουλγαρία.

Το «παρών» στη σημερινή τελετή έναρξης κατασκευής των έργων του IGB έδωσε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν Yaqub Eyyubov, ο οποίος μετέφερε τον χαιρετισμό του προέδρου της χώρας του κ. Αλίγεφ, συνεχάρη τις δύο κυβερνήσεις για τον αποφασιστικό ρόλο τους στην υλοποίηση του έργου και εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο διασυνδετήριος αυτός αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας θα ανοίξει μεγαλύτερες προοπτικές συνεργασιών στον ενεργειακό τομέα τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο. Αναφέρθηκε, δε, σε ένα από τα έργα που υλοποιούνται με πρωτοβουλία της χώρας του, το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, λέγοντας πως είναι ένα σπουδαίο έργο, ένας «αξιόπιστος και ασφαλής διάδρομος από την Κασπία», που αποδεικνύει ότι το Αζερμπαϊτζάν είναι καλοπροαίρετος εταίρος για συνεργασία.

Σε σύντομο χαιρετισμό του, μέσω βίντεο, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς (Maros Sefcovic), ο οποίος έκανε λόγο για ιστορικές στιγμές για όλους τους Ευρωπαίους, χαρακτήρισε το έργο του IGB «ευρωπαϊκό πρότζεκτ», που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και συνεχάρη τις δύο κυβερνήσεις, Ελλάδας και Βουλγαρίας, για το γεγονός ότι κατόρθωσαν να δώσουν «σάρκα και οστά» σε αυτό το σημαντικό έργο.

Νωρίτερα, καλωσορίζοντας τους υψηλούς προσκεκλημένους από την πλευρά της κατασκευάστριας εταιρείας ICGB, η εκτελεστική διευθύντρια Τεοντόρα Γκεοργκίεβα ευχαρίστησε τους δύο πρωθυπουργούς, τους αρμόδιους υπουργούς, τους εκπροσώπους των ρυθμιστικών αρχών των δύο χωρών και της Ευρωπαικής Επιτροπής για τη στήριξη που παρείχαν στην υλοποίηση του έργου. Υπογράμμισε, δε, τη σημασία του διασυνδετήριου αγωγού για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας των δύο χωρών αλλά και ολόκληρης της περιοχής, ενώ παρουσίασε τις βασικές παραμέτρους του IGB και τις προοπτικές διασύνδεσής του με άλλα μεγάλα έργα, όπως ο TAP και ο TANAP.

Το λόγο πήρε στη συνέχεια ο εκτελεστικός διευθυντής της ICGB από την ελληνική πλευρά, Κωνσταντίνος Καραγιαννάκος, ο οποίος χαρακτήρισε «ιστορικό ορόσημο» τη σημερινή ημέρα που φέρνει ένα βήμα πιο κοντά τη διασύνδεση του νοτίου διαδρόμου με τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο κ. Καραγιαννάκος υπογράμμισε τη σκληρή δουλειά και την αγαστή συνεργασία που προηγήθηκαν προκειμένου να φτάσουμε στο σημερινό αποτέλεσμα αλλά και την προσήλωση και το όραμα των κυβερνήσεων των δύο χωρών προς αυτή την κατεύθυνση. Αναφέρθηκε, δε, στην αδιάλειπτη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο έργο, αλλά και στις εταιρείες που συμμετέχουν στην υλοποίησή του. «Είμαστε στην τελική φάση υλοποίησης ενός έργου στρατηγικής σημασίας με πολλαπλά οφέλη» τόνισε ο κ. Καραγιαννάκος, επισημαίνοντας πως η υλοποίηση του έργου προχωρά βάσει χρονοδιαγράμματος, στόχου και προϋπολογισμού. 

Αξίζει να σημειωθεί πως στην τελετή στο Κίρκοβο παρούσα ήταν και η αναπληρώτρια πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Kate Marie Byrnes (Κέιτ Μ. Μπιρνς).