Τις προσδοκίες των τραπεζιτών για την αποτροπή της δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων, συνεπεία της αύξησης του ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού, αναμένεται να επιβεβαιώσουν τα αποτελέσματα εννεαμήνου που θα ανακοινώσουν οι τράπεζες την ερχόμενη εβδομάδα. Μάλιστα, τραπεζίτες κάνουν και για έναν «ήσυχο» Οκτώβριο που προδιαγράφει ήπια αύξηση των νέων εισροών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο δ΄ τρίμηνο του έτους.

Όπως αναμένεται, το τελευταίο τρίμηνο του έτους και κυρίως το πρώτο τρίμηνο της επόμενης χρονιάς, θα είναι ενδεικτικό για τον αντίκτυπο της τρέχουσας κρίσης στο διαθέσιμο εισόδημα και στην ομαλή αποπληρωμή των δανείων. Οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι η προσοχή το 2023 δίδεται στις μικρές επιχειρήσεις και στα ρυθμισμένα δάνεια. Οι δύο αυτές κατηγορίες δανειοληπτών θα πρέπει να διαχειριστούν ταυτόχρονα τον απότομα ανοδικό πληθωρισμό, την αλματώδη αύξηση του κόστους στην ενέργεια και τα επιτόκια που αυξάνονται ραγδαία επίσης.

Πάντως, παρά το ότι δεν υφίσταται αποκλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία και εξομάλυνση όλων των οικονομικών του παρενεργειών, οι τράπεζες καταφέρνουν να κρατήσουν υγιή τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια και να αναχαιτίσουν νέες εισροές κόκκινων δανείων. Η εξέλιξη αυτή σχετίζεται και με την αλλαγή κουλτούρας πληρωμών, με τους δανειολήπτες να βάζουν πλέον σε προτεραιότητα την αποπληρωμή των δανείων τους.

Όπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες, στην διατήρηση της ομαλής αποπληρωμής των δανείων έχουν συμβάλει τα μέτρα στήριξης από την κυβέρνηση για την κάλυψη της αύξησης του ενεργειακού κόστους. Με την συνδρομή των αυξημένων φορολογικών εισόδων, η κυβέρνηση έχει προβεί σε σημαντική επιδότηση του ρεύματος σε νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα το 90% της αύξησης του ρεύματος να μην έχει περάσει στα νοικοκυριά.

Από την πλευρά τους, οι επιχειρήσεις που κατάφεραν να σταθούν όρθιες από την δεκαετή κρίση χρέους και την κρίση της πανδημίας του Covid-19, έχουν αποκτήσει εμπειρία και ανθεκτικότητα και αποδεικνύονται εξαιρετικά ανθεκτικές, προσαρμοστικές και με υγιείς ισολογισμούς. Ακόμα και μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν επίπεδα καθαρού δανεισμού που δεν ξεπερνούν τις 3 με 4 φορές το EBITDA τους, πράγμα που σημαίνει ότι τα δάνεια αυτά θα μπορούν να εξυπηρετηθούν, ακόμη και σε μια συρρίκνωση των περιθωρίων κερδοφορίας που αναπόφευκτα θα υπάρξει τους επόμενους μήνες λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους.

Την διάθεση και την δυνατότητα των δανειοληπτών να συνεχίζουν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους υποστηρίζουν οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Εν μέσω πολύ δύσκολων συνθηκών που απειλούν με ύφεση την ευρωζώνη, η Ελλάδα ξεχωρίζει θετικά με εκτιμώμενη άνοδο του ΑΕΠ πάνω από 6% φέτος και 2-3% το 2023. Κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη αποτελούν ο τουρισμός που φέτος αναμένεται να ξεπεράσει το ρεκόρ εισπράξεων του προ πανδημικού 2019 και οι εισροές τεράστιων πόρων, της τάξεως των 86 δις. ευρώ τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2026, από το Ταμείο Ανάκαμψης, κοινοτικά και εθνικά κονδύλια.

Στο περιβάλλον αυτό, οι δανειολήπτες βλέπουν αξία από την πληρωμή των δανείων τους. Αυτό αφορά ιδίως στα στεγαστικά δάνεια, καθώς ενισχύονται και οι τιμές στην αγορά ακινήτων. Σημειώνεται δε ότι το παλαιό χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων, τα οποία έχουν συναφθεί προ δεκαπενταετίας και άνω, βρίσκονται στο στάδιο αποπληρωμής που περιλαμβάνει κεφάλαιο και όχι τόκους. Επομένως, οι δανειολήπτες αυτοί δεν επηρεάζονται από τις αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ που επιβαρύνουν τις μηνιαίες δόσεις.

Τέλος, και οι τράπεζες -πέραν του ότι έχουν απαλλαγεί από το βουνό των κόκκινων δανείων που τους κληρονόμησε η δεκαετής κρίση χρέους - είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν άμεσα τα δάνεια που φαίνεται ότι θα οδηγηθούν σε επισφάλεια. Ακόμα και δάνεια με μερικές ημέρες καθυστέρησης μεταφέρονται άμεσα στους διαχειριστές για επικοινωνία και εξεύρεση λύσης με τον πελάτη.